ایران؛ دومین کشور کهن سال بعد از ژاپن

به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی، در دهمین نشست از سلسله نشست‌های سلامت سالمندی که به همت معاونت فرهنگی و معاونت پژوهشی جهاددانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار شد؛ محمدرضا لک‌پور، سرپرست معاونت پژوهشی این واحد با بیان اینکه برای ارائه یک راه‌حل مناسب برای مشکلات سالخوردگی جمعیت، باید درک عینی، علمی و عملی از مشکلات این گروه سنی داشت، تصریح کرد: جهاددانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی با توجه به رویکرد جدید خود و مواجهه موثر با چالش‌های سلامت سالمندی در دوران فعالیت‌این واحد در این زمینه، در گام نخست مسئله ارتقاء آگاهی و درک عمومی در این زمینه و حساسیت‌زایی نسبت به این موضوع در جامعه علمی کشور را در دستور کار خود قرار داده و برگزاری مجدد این سلسله نشست‌های علمی، در این راستا صورت می‌پذیرد.

وی با اشاره به تغییرات جمعیتی در چند سال گذشته، یادآور شد: با توجه به تغییر هرم رشد جمعیت در کشور طی سنوات گذشته و کاهش ملموس فرزندآوری به دلایا مختلف فرهنگی و اقتصادی در جامعه، عمده توجه مسئولین در سنوات گذشته به‌سمت اصلاح وضعیت اشتغال، بهداشت و درمان، و آموزش بوده و موضوع سالمندی جمعیت از سوی بدنه اجرایی کشور مورد غفلت واقع شده است. خوشبختانه با درایت مقام معظم رهبری و توجه ویژه ایشان به موضوع سالمندی در سیاست‌های کلی جمعیت ابلاغی از سوی ایشان و شکل‌گیری موج جدیدی از توجهات توسط ارکان اجرایی کشور به این موضوع، امید است جهاد دانشگاهی در مسیر ترسیم شده از سوی معظم‌اله بتواند اقدامات مؤثر و شایسته ای را برنامه‌ریزی و اجرا نماید.

لک‌پور با بیان اینکه بررسی تغییرات جمعیتی نشان می‌دهد طی ۲۰ سال آینده جمعیت‌ سالمندی به ۲ برابر افزایش خواهد داشت، تصریح کرد: در حال حاضر ۱۰ درصد مراجعات به مطب‌های خصوصی پزشکان، ۳۴ درصد مراجعات سرپایی در بیمارستان‌ها و ۹۰ درصد تخت‌های مربوط به موسسات و سراهای نگهداری سالمندان را افراد بالای ۶۵ سال تشکیل می‌دهند. همچنین حدود ۶۰ درصد هزینه‌های مراقبت پزشکی توسط این گروه سنی مصرف می‌شود و بر اساس پیش‌بینی‌های صورت پذیرفته، موضوع سالمندی جمعیت یکی از چالش‌های بزرگ کشور به‌ویژه در حوزه سلامت و رفاه اجتماعی خواهد بود.

سرپرست معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی، ابراز امیدواری کرد که این نشست‌های علمی، گام مؤثری در جهت جست‌‌وجو، شناسایی و پاسخگویی به نیازهای مرتبط با حوزه سلامت سالمندی در کشور باشد.

در ادامه این نشست محمود عباسی، سرپرست مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی و رئیس اندیشکده بین‌المللی کرامت انسانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ‌با بیان اینکه با هماهنگی شورای ملی سالمندان و با توجه به صندوق حمایت جمعیت سازمان ملل دو طرح ملی و تحقیقاتی در حوزه حقوق سالمندان به اجرا گذاشته شده است، عنوان کرد: فاز نخست این طرح از دیدگاه اسناد بین‌المللی در قوانین کشورهای مختلف و از منظر آموزه‌های اخلاقی و دینی با مشارکت علمی و اجرایی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی اجرا شده و در فاز دوم نیز تدوین چهارچوب کلی و مفهومی حقوق و قوانین مرتبط با موضوع سالمندان در دستور کار قرار گرفته است.

وی ابراز امیدواری کرد لایحه جامع حمایت از حقوق سالمندان که توسط این تیم تحقیق تهیه و تدوین گردیده، به زودی در مجلس شورای اسلامی مورد تصویب قرار گیرد.

محمود عباسی با بیان اینکه در سه دهه آینده با قشر عظیمی از سالمندان روبرو ‌می‌شویم، یادآور شد: اگر چنین مساله‌ای اتفاق افتد، ایران بعد از ژاپن دومین کشور کهنسال جهان را تشکیل خواهد داد، به همین دلیل مورد توجه سیاستگذاران واقع شده است.

فریبا برهانی، معاون پژوهشی مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه ضرورت بر حمایت از سالمندان، گفت: حمایت یعنی هر اقدامی که در آن توصیه، استدلال، یا صحبتی به نفع دیگران صورت گیرد. در مسائل و مضوعات مرتبط با حمایت، افراد معمولاً به‌دنبال صدای خودشان می‌گردند و در این حالت پذیرش از سوی ایشان بالاتر خواهد بود، تا جایی که در بسیاری از کشورها به پرستاران صدای بیماران گفته می‌شود. ما در کشور به دنبال آن هستیم که بتوانیم با تدوین و تصویب قوانین و مقررات حمایتی برای سالمندان، صدای سالمندان باشیم و به‌درستی و به‌شایستگی از آنها حمایت ‌کنیم.

در ادامه، آرین پتفت، استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ضمن بیان ضرورت حمایت ویژه از سالمندان در نظام حقوقی کشور، تصریح کرد: با توجه به شرایط خاص سالمندان و آسیب‌پذیری بیشتر آنها نسبت به سایر اقشار، باید قوانین ویژه‌ای برای آنها در نظر گرفته شود. وی با اشاره به اینکه سالمند را نباید به شکل انفرادی دید، افزود: باید در نظر داشت که سالمند نمادی از یک خانواده و خاندان است، بنابراین سالمندان هویت جامعه ما هستند و کودکان هویت آینده یک جامعه؛ لذا توجه به سالمندان در بستر اجتماعی بسیار مهم و جدی است و نقش رسانه در آگاهی بخشی در این خصوصو، اهمیت ویژه ای دارد.

لیلا ناصری، عضو هیأت علمی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی، با بیان اینکه در شرایط بحرانی، استفاده از تجارب کشورهای دیگر امری ضروری و معقول است، یادآور شد: کشورهای اروپایی طی سال‌های اخیر در حوزه سالمندان تجربیات موفق داشته و قاعده‌گذاری‌های دقیق حقوقی در این زمینه ارائه نموده‌اند که گاهی لازم است تا اطلاعات و تجارب کسب‌شده را بومی‌سازی کرد و سپس متناسب با نیاز کشور از آنها استفاده نمود.

ناصری با بیان اینکه حق بر سلامتی در سنین سالمندی یکی از موضوعات حقوق بین‌الملل محسوب می‌شود، بر این نکته تأکید کرد که تحولات حقوق بین‌الملل در این زمینه‌ متناسب با نیازهای روز دنیا نیست، چرا که مفهوم سالمندی در کشورهای دنیا متفاوت است. در واقع کهولت سن ممکن است، در لحظات مختلف سن انسان رخ دهد و این وابسته به ویژگی‌های فردی خاص، وضعیت اقتصادی و موقعیت مکانی افراد دارد. این عضو هیأت علمی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی، خاطر نشان کرد: امیدواریم در آینده بتوانیم گزارش شفافی از وضعیت رعایت حقوق سالمندان ارائه کنیم؛ به‌نحوی که قابل ارزیابی باشد، اینکه آیا درکشور ما سالمندآزاری وجود دارد؟  چه عواملی بر آن مؤثر است؟ آیا حقوق مختلف سالمندان در سطح خانواده و جامعه رعایت می‌شود؟ یا چه مواردی نقض شده؟ تا چه میزان جامعه نسبت به حقوق سالمندان آگاهی دارد تا با علم و اطلاع آنها را رعایت کند. تا چه میزان رسانه‌ها به ترویج حقوق سالمندان اهمیت می‌دهند  و ...

در پایان این نشست نازنین بیات، سرپرست معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این که این واحد طی سنوات گذشته با مأموریت خود در حوزه سلامت سالمندی، دارای تجربه‌ای ارزشمند در طراحی و اجرای پروژه‌های متعددی علمی و اجرایی است، اظهار کرد: در حال حاضر معاونت فرهنگی با هدف آگاهی‌بخشی و حساسیت‌زایی در حوزه سلامت سالمندان، برنامه‌هایی از جمله استمرار سلسله نشست‌های تخصصی سلامت سالمندی با نگاه حل مسأله و ایده‌پردازی، پویش دانشجویی غربالگری سلامت سالمندان، پویش آگاهی‌بخشی و حساسیت‌زایی با موضوع آلزایمر و سایر بیماری‌های شایع در دوران سالمندی را در دست اجرا دارد.

به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی، بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت پذیرفته، سلسله‌ نشست‌های علمی سلامت سالمندی با موضوعات تخصصی مرتبط با این حوزه، در فواصل زمانی مشخص از سوی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی و با مشارکت مراکز علمی و اجرایی مرتبط با حوزه سالمندی در کشور، برگزار خواهد شد.