چند درصد ایرانی‌ها سیگار می‌کشند؟

دکتر غلامرضا حیدری در گفت‌و‌گو با ایسنا، ادامه داد: البته این آمار برای قلیان متفاوت است، به گونه‌ای که حدود 30 درصد خانم‌ها و 30 درصد آقایان به صورت گهگاهی مصرف قلیان دارند و از آنجاکه بیماری‌زایی و مواد سمی قلیان از سیگار بیشتر گزارش شده، بنابراین باید در این زمینه در سطح جامعه آگاه‌سازی عمومی انجام شود.

هیچ ارگانی در بدن از مصرف دخانیات و مواد سمی آن در امان نیست

دکتر حیدری با هشدار نسبت به بیماری‌زایی دخانیات، خاطرنشان کرد:‌ تقریبا هیچ ارگانی در بدن از مصرف دخانیات و مواد سمی آن در امان نیست و تمامی ارگان‌های بدن به شکلی از مصرف دخانیات آسیب می‌بینند. به عبارت دیگر، مرتبط بودن تمامی سرطان‌ها، 70 درصد بیماری‌های ریوی، 50 درصد بیماری‌های قلبی عروقی و مرگ‌های ناشی از آن با مصرف دخانیات گزارش شده است.

مصرف دخانیات، اولین علت قابل پیشگیری مرگ و میر در دنیا

وی با تاکید بر اینکه از مصرف دخانیات به عنوان اولین علت قابل پیشگیری مرگ و میر در دنیا یاد می‌شود، تصریح کرد: برنامه‌های پیشگیری از سوء مصرف دخانیات باید از سنین جوانی، نوجوانی و یا حتی خردسالی آغاز شود که در این میان نقش آموزش و پرورش و سایر ارگان‌های آموزشیِ در تعامل با کودکان و نوجوانان، پررنگتر است.

حیدری با تاکید بر اینکه برنامه‌های پیشگیری باید قبل از گرایش فرد به دخانیات اجرا شود، گفت:  آموزش‌های لازم برای آگاه‌سازی باید با برنامه‌ریزی و هماهنگی وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و بهداشت و درمان، از همان سنین کودکی و نوجوانی ارایه شود.

وی با اشاره به برنامه‌های کنترل دخانیات برای مصرف‌کنندگان، اظهار کرد: در این حوزه تقویت برنامه‌های کنترلی و درمانی باید مدنظر باشد، البته اجرای برنامه‌ها در مراکز مورد تایید و زیرنظر پزشک متخصص، همچنین مصرف دارو و پوشش بیمه‌ای درمان باید در اولویت برنامه‌ها باشد.

نقش تاثیرگذار رسانه‌ها در پیشگیری از گرایش به دخانیات

دکتر حیدری با تاکید بر ضرورت آگاه سازی جهت ارتقای سطح سواد سلامت جامعه و همچنین نقش تاثیرگذار رسانه‌ها در این زمینه، اظهار کرد:‌ توصیه‌های آگاه‌سازی در جامعه باید به دو بخش پیشگیری از گرایش افراد به سوء‌مصرف دخانیات و هشدار به مصرف کنندگان در خصوص تبعات و بیماری‌های مختلف ناشی از مصرف و همچنین هزینه‌های اقتصادی آن، تقسیم‌ شود.

رییس مرکز تحقیقات پیشگیری و کنترل دخانیات با اشاره به برخی از پروژه‌های تکمیل شده در این مرکز تحقیقاتی، اظهار کرد: "مقایسه اجرای برنامه‌های کنترل دخانیات کشور با کشورهای اطراف در مدیترانه شرقی" طرح اول بودکه نتایج آن نیز به سازمان بهداشت جهانی اعلام شد. این مطالعه نشان داد که ایران طی 10 سال گذشته در اجرای برنامه‌های کنترل دخانیات، امتیاز مناسب و بالاتری نسبت به کشورهای همسایه کسب کرده است.

وی با بیان اینکه بر اساس نتایج این طرح پژوهشی، مداخلات صنایع دخانیاتی در ایران با توجه به شاخص‌های اندازه‌گیری شده، کمتر از کشورهای منطقه است، گفت: این مساله نشان دهنده وضعیت و شرایط مناسبتر کشور ماست. البته وضعیت ایده‌ال نیست و ما هنوز در اجرای بسیاری از برنامه‌های کنترل دخانیات با کسری‌هایی روبرو هستیم ولی در مقایسه با کشورهای همسایه و نسبت به 3 یا 4 دهه گذشته شرایط بهتری داریم.

وی با بیان اینکه آمارها کاهشی در مصرف دخانیات نشان نمی‌دهد، خاطرنشان کرد: البته در طول دهه گذشته عدد استاندارد برآورد شده همان عدد قبلی است که این عدم افزایش آمار مصرف نشان دهنده آن است که با وجود افزایش جمعیت و گرایش بیشتر جوانان و قشر زنان به دخانیات،  برنامه‌های کنترلی تا حدودی موثر بوده است.

موانع  اجرای کامل برنامه‌های کنترل دخانیات

دکتر حیدری با اشاره به وجود برخی محدودیت‌ها و کسری‌ها در اجرای برنامه‌های کنترلی، تصریح کرد: عدم اجرای دقیق طرح انتشار هشدارهای بهداشتی مصور بروی پاکتهای سیگار،  پایین بودن رقم مالیات دخانیات در مقایسه با سایر کشورها و نتیجتا عدم اثرگذاری در کاهش مصرف، عدم پوشش بیمه ای داروهای ترک دخانیات و همچنین عدم ارایه خدمات ترک به شکل کامل در تمامی مراکز برخی از موانع اجرای کامل طرح کنترل دخانیات در کشور است.