چگونه فرآورده‌های سنتی مجاز و عطاری‌های قانونی را شناسایی کنیم؟

دکتر رزیتا خوئینی در گفت‌وگو با ایسنا واحد جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به اهم فعالیت‌های  نظارتی، آموزشی و بررسی شکایات در این اداره کل، اظهار کرد: نظارت بر فعالیت مراکز عرضه شامل عطاری‌ها، باشگاه‌های ورزشی، فروشگاه‌های مکمل فروشی، شرکت‌های تولیدی فرآورده‌های طبیعی، سنتی و مکمل‌ها، شرکت‌های توزیع فراورده‌های طبیعی، سنتی، مکمل‌ها و همچنین نظارت بر فرآورده‌های طبیعی، سنتی و مکمل در داروخانه‌ها جزو وظایف این حوزه از معاونت غذا و داروی دانشگاه است.

ممنوعیت مشاوره و فروش فرآورده دارویی در عطاری

وی با اشاره به فعالیت گسترده عطاری‌ها در سطح شهرها و روستاها و ضرورت نظارت بر فعالیت آنها، عنوان کرد: عطاری صرفا محل فروش گیاهان خشک به صورت مفرده و عرقیجات دارای سیب سلامت بوده و فروش هر نوع فرآورده دارویی در عطاری ممنوع است.

دخالت عطاری‌ها در امور پزشکی و دارویی، ممنوع

وی با تاکید بر این که عطاری‌ها به هیچ عنوان حق دخالت در امور پزشکی و دارویی حتی در حوزه طب سنتی را ندارند، عنوان کرد: به عبارت دیگر عطاری‌ها حق ارایه مشاوره به مراجعان حتی در حیطه طب سنتی و در موضوعاتی مانند لاغری، ترک اعتیاد یا هر مساله دیگری را ندارند.

وی با بیان اینکه افراد نیازمند مشاوره در زمینه داروهای سنتی و طبیعی باید به سلامتکده‌های مجاز مراجعه کنند، گفت: در سلامتکده، پزشک متخصص طب سنتی حضور داشته و پس از ویزیت بیمار نسبت به تجویز دارو اقدام می‌کند.

ارایه فرآورده‌های طبیعی و سنتی مجاز در داروکده‌ها

خویینی با تاکید بر اینکه هرگونه مشاوره یا ارایه دارو در عطاری خلاف قوانین موجود است، گفت: افراد می‌توانند داروهای طبیعی و سنتی مورد نیاز خود را از دواکده‌های مجاز تهیه کنند؛  چراکه فروش فرآورده گیاهی و دارویی در عطاری ممنوع بوده و تنها فروش گیاه خشک و عرقیجات دارای نشان سیب سلامت در عطاری مجاز است.

مدیر اداره نظارت بر فرآورده‌های طبیعی معاونت غذا و دارو دانشگاه با بیان اینکه فرآورده‌های طبیعی و سنتی علاوه بر دواکده‌ها،  در داروخانه‌ها هم موجود است، تصریح کرد: فراورده‌های داخل عطاری‌ها یا تقلبی و قاچاق بوده و یا خارج از شبکه توزیع رسمی، عرضه شده است. به عبارت دیگر حتی اگر فرآورده مجازی در عطاری ارایه شده، خارج از شبکه رسمی توزیع بوده و توسط شرکت‌های مجاز در عطاری‌ها توزیع نشده و در نتیجه شرایط و اصول نگهداری آن رعایت نشده و بنابراین فروش و عرضه هیچ فرآورده‌ای در عطاری مورد تایید ما نیست.

ممنوعیت مشاوره و عرضه مکمل‌های رژیمی در باشگاه‌های ورزشی

وی در ادامه با اشاره به نظارت معاونت غذا و دارو بر فعالیت باشگاه‌ها و سالن‌های ورزشی مناطق تحت پوشش،  اظهار کرد: متاسفانه یکی از مشکلات اصلی در این رابطه، ارایه مشاوره‌های دارویی از طریق مربیان ورزشی و همچنین توزیع غیرمجار مکمل‌های ورزشی در باشگاه‌هاست که یا در همان باشگاه توزیع می‌شود یا از طریق پست به منازل افراد ارسال می‌شود که در این رابطه یکی از مسئولیت‌های معاونت غذا و دارو شناسایی، مبارزه و برخورد با این اقدامات غیرقانونی است.

خوئینی با بیان اینکه متولی بازرسی از باشگاه‌های ورزشی، اداره کل ورزش و جوانان و در دانشگاه معاونت بهداشتی است، افزود: اداره نظارت بر فرآورده‌های طبیعی، سنتی و مکمل نیز همگام با سایر متولیان، بازرسی مشترک انجام می‌دهد که هم به صورت ادواری و هم درصورت وجود شکایت برای بازرسی اقدام می‌کند.

وی با تاکید بر اینکه مکمل‌های ورزشی نیز صرفا باید از طریق داروخانه‌ها توزیع شوند، اظهار کرد: مکمل ها توسط شرکتهای مجاز در داروخانه ها توزیع و عرضه می شوند. بنابراین اگر فرآورده، دارو یا مکمل در عطاری، باشگاه یا در هر جایی غیر از داروخانه کشف شود، تخلف محسوب شده و فرد متخلف به دادسرای جرایم پزشکی ارجاع داده می‌شود.

هشدار نسبت به فروش مکمل‌های قاچاق و غیرمجاز

وی با بیان اینکه برخی از ورزشکاران برای دستیابی سریع‌تر به اهداف ورزشی خود از مکمل های دارویی استفاده می کنند، تاکید کرد: این دسته از افراد باید برای اخذ مشاوره به پزشک، داروساز و یا متخصصین تغذیه مراجعه کنند نه افراد غیرمتخصص؛  چراکه هدف برخی افراد سودجو تنها فروش بیشتر محصولات وارداتی خود بوده و در این راستا با ارایه توصیه هایی غیرعلمی و غیر کارشناسی، جان متقاضی را به خطر می اندازند.

چگونه صحت داروهای طبیعی، سنتی و مکمل را تایید کنیم؟

مدیر اداره نظارت بر فرآورده‌های طبیعی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در رابطه با نحوه تشخیص صحت و سلامت داروهای طبیعی، سنتی و مکمل های ورزشی، عنوان کرد:  داروها، مکمل‌ها و فرآورده طبیعی باید دارای  مجوز وزارت بهداشت بوده و محصولات وارداتی نیز  باید برچسب "تی تک" داشته باشد. برچسب "تی تک" بروی اقلام و داروهای مکمل وارداتی نصب شده و مشخصات آن نیز به این شرح است: برچسبی زرد رنگ با نشانی سایت ttac.ir  و درج شماره‌های ۲۰۰۰۸۸۲۲ و۶۱۸۵ . بنابراین مردم باید آگاه باشند که در صورت درج مشخصاتی غیر از این، برچسب و محصول مربوطه تقلبی بوده و باید مراتب را به مراجع ذیصلاح اطلاع دهند.

داروخانه و سلامتکده امن‌ترین مکان تهیه فرآورده‌های طبیعی و سنتی

وی با بیان اینکه داروخانه‌ها  و سلامتکده‌ها امن‌ترین محل برای تهیه داروها و فرآورده‌های طبیعی و سنتی است، گفت: فرآورده‌های فاقد این برچسب و مشخصات حتما قاچاق و یا حتی تقلبی است. همچنین داروخانه‌ها نیز موظفند مکمل‌های ورزشی و دارویی دارای برچسب و توزیع شده توسط  شرکت‌های مجاز را عرضه کنند.

"فروشگاه‌های مکمل فروشی" غیرقانونی هستند

خویینی با تاکید بر اینکه وجود مراکزی با عنوان "فروشگاه مکمل فروشی" تخلف محسوب می شود، خاطرنشان کرد: در کل فروشگاه و صنفی با عنوان "مکمل فروشی" نداریم و وجود این مراکز نیز غیرقانونی و غیرمجاز است. در صورت برخورد با چنین مراکزی در سطح شهر به سرعت با آنها برخورد شده و با اخذ دستور قضایی، پلمب می شوند، حتی اگر اقلام عرضه شده در آنها مجاز باشد.

وی با بیان اینکه بازرسی از داروخانه ها توسط اداره امور دارو و با هدف بررسی فرآورده های سنتی، طبیعی و مکمل ها توسط اداره نظارت بر فرآورده‌های طبیعی معاونت غذا و دارو انجام می شود، عنوان کرد: در این بازرسی ها علاوه بر برچسب ها، تاریخ تولید، انقضا و قیمت محصولات نیز بررسی و نظارت می شود.

خرید و فروش اینترنتی و ماهواره‌ای مکمل و فراورده طبیعی مورد تایید نیست

این کارشناس در بخش دیگری از این گفت و گو با تاکید بر اینکه هیچ گونه خرید و فروش اینترنتی از سایت های غیرمعتبر و یا ماهواره ای دارو، مکمل و فراورده های طبیعی و سنتی مورد تایید نیست، ادامه داد: این محصولات باید صرفا از طریق داروخانه ها خریداری شوند. همچنین برخی از داروخانه ها می توانند با اخذ مجوزهای لازم نسبت به راه‌اندازی سایت و فروش فرآورده‌های سنتی و مکمل‌ها اقدام کنند.

درصد زیادی از عطاری‌ها جواز کسب ندارند

خویینی با بیان اینکه درصد زیادی از عطاری‌ها جواز کسب ندارند، عنوان کرد: اغلب عطاری‌ها با قوانین حاکم بر عطاری آشنا نبوده و بنابراین گاها به دلیل عدم آگاهی از قوانین خواسته یا ناخواسته دچار برخی تخلفات می‌شوند. در همین راستا اداره نظارت بر فرآورده‌های طبیعی پکیج، پوستر و پمفلت‌های آموزشی با هدف آشناسازی عطاری‌ها با قوانین و مقررات آماده و در سطح شهر  توزیع می‌کند. همچنین دوره‌های آموزشی آشنایی با قوانین و مقررات عطاری‌ها و همچنین آشنایی با گیاهان دارویی در دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، ایران و شهیدبهشتی برگزار می‌شود.

۵۰۰ بازرسی طی سال گذشته

این مقام مسئول در بخش دیگری از این گفت و گو با اشاره به آمار بازرسی های این اداره طی سال گذشته، گفت: سال گذشته بیش از۵۰۰ بازرسی  از عطاری‌ها، باشگاه‌های ورزشی، فروشگاه‌های مکمل فروشی و واحدهای تولیدی فرآورده‌های طبیعی و سنتی صورت گرفت.

فعالیت ۱۰۰ عطاری همنام در حوزه تحت پوشش دانشگاه

وی با بیان اینکه اکثر عطاری ها باهم در ارتباط هستند، گفت: به گونه ای که تنها در حوزه تحت پوشش دانشگاه شهید بهشتی بیش از ۱۰۰ عطاری همنام وجود دارد که متصدی تمامی آنها یک نفر است.

وی با اشاره به سایر مشکلات عطاری‌ها، عنوان کرد: گاها مسئول و متصدی فروش در عطاری‌ها نوجوانان زیر سن قانونی و غیرکارشناس هستند که هیچ اطلاعی از اصول عطاری نداشته و در نتیجه توصیه‌هایی غیر اصولی به مشتری ارایه کرده و سلامت جامعه را به خطر می‌اندازند.

ضرورت تقویت قوانین برخورد با عطاری‌های غیرمجاز

خویینی با تاکید بر ضرورت تقویت قوانین برخورد با عطاری‌ها و مکمل فروشی‌های غیرمجاز و غیرقانونی، عنوان کرد: باید قوانین محکم‌تری برای برخورد با این مراکز وضع شده و دستورات و احکام صادره از مراجع قضایی بازدارنده‌تر باشد، چراکه فعالیت غیرقانونی این مراکز با جان و سلامت شهروندان ارتباط مستقیم دارد.

عطاری مجاز و قانونی را چگونه شناسایی کنیم؟

مدیر اداره نظارت بر فرآورده‌های طبیعی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به برخی از ویژگی های عطاری مجاز و قانونی برای سهولت شناسایی توسط مردم عادی، عنوان کرد: عطاری ها باید پروانه کسب داشته و آن را در معرض دید عموم قرار دهند. همچنین فروش فرآورده گیاهی و دارویی در عطاری ممنوع است و وجود همین فرآورده‌ها خود دلیلی است بر فعالیت غیرمجاز، چرا که فروش فرآورده دارویی در عطاری قاچاق بوده و نشان دهنده آن است که متصدی آن نیز کلا عطار نیست. عطاری یعنی جایی که تنها گیاه خشک بسته بندی شده و به صورت بهداشتی و یا عرقیجات مجاز گیاهی را توزیع می کند تا جایی که حتی فروش گیاهان خشک به صورت ترکیبی نیز غیرمجاز است.

خویینی در ادامه با بیان اینکه شرکت های بسته بندی محصولات طبیعی نیز باید دارای مجوز بهداشت باشند، عنوان کرد: سازمان غذا و دارو به دنبال تسهیل ارایه مجوز برای شرکت های بسته بندی بوده تا بتواند از این طریق رویه بسته بندی بهداشتی گیاهان دارویی را تسهیل و ترویج کند.

وی با اشاره به اقدامات این اداره کل برای آموزش و آگاه سازی شهروندان نیز، عنوان کرد: در این راستا بروشورهایی با موضوع نحوه فعالیت‌های مجاز عطاری، تداخلات داروهای شیمیایی با گیاهان دارویی، عطاری کجاست؟، چه درخواستی از عطاری داشته باشیم؟ و غیره تهیه شده و از طریق داروخانه ها و سرای محلات در اختیار شهروندان قرار گرفته است.

پرطرفدارترین گیاهان دارویی

وی  در ادامه با اشاره به آمارگیری صورت گرفته درباره گیاهان دارویی پرمصرف از عطاری‌های حوزه نظارت دانشگاه، گفت: به عنوان نمونه بر این اساس، گل گاوزبان، بابونه و زنجبیل جزو گیاهان پرمصرف بودند که در همین رابطه بروشورهایی برای آگاه سازی عموم جامعه درباره این گیاهان تهیه و توزیع شد.

وی همچنین با اشاره به تهیه و توزیع بروشورهایی در رابطه با مکمل های دارویی و ورزشی، عنوان کرد: بازرسی های صورت گرفته نشان دهنده آن است که مکمل های ایرانی نیز قابل اعتماد بوده و شهروندان برای استفاده از آنها اطمینان داشته باشند. در این رابطه حدود ۹ کارخانه تولید مکمل ایرانی زیرمجموعه ماست که دائما تحت نظارت بوده و مشکلی ندارند.

راه‌های کسب اطلاع و ارایه شکایت از عطاری‌ها و مکمل فروشی‌های غیرمجاز

مدیر اداره نظارت بر فرآورده‌های طبیعی و سنتی معاونت غذا و دارو در خاتمه با بیان اینکه شهروندان می‌توانند برای ارایه شکایات خود از عطاری ها، باشگاه ها و مراکز توزیع کننده مکمل های رژیمی با مراکز نظارت دانشگاههای علوم پزشکی منطقه خود تماس بگیرند، اعلام کرد: هر دانشگاه علوم پزشکی بخشی از مناطق استان تهران را پوشش می دهد در این راستا مناطق ۱-۳-۴-۷-۸-۱۲-۱۳-۱۴ و۱۵ تا مشیریه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بوده و شهروندان برای دریافت اطلاعات و ارایه شکایات می توانند با شماره‌های ۸۴۲۴۸ داخلی ۶۶۹۰ تماس بگیرند. در همیت راستا مناطق ۱۰-۱۱- ۱۵از مشیریه به بعد، ۱۶-۱۷-۱۹ و۲۰ تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران با شماره تماس ۶۴۴۳۲۴۵۷  و مناطق ۲-۵-۶-۹-۱۸-۲۱-۲۲ تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران با شماره تلفن ۸۸۷۷۹۱۱۸ داخلی ۱۲۰ می‌باشد.

وی با بیان اینکه در سال ۹۶ تعداد ۶۵پرونده عطاری و فروش مکمل دارویی به دادسرا و تعزیرات فرستاده شد، تصریح کرد: به برخی از متخلفان یک فرم تعهد به صورت آموزشی و با هدف آگاه سازی در اختیار آنها قرار می گیرد تا از تکرار تخلفات جلوگیری شود. البته اگر در زمان بازرسی مواد مخدر جزو اقلام مکشوفه باشد فرد متخلف از همان ابتدا به دادسرا معرفی می شود.

خویینی در خاتمه با بیان اینکه فرم تعهد آموزشی تاثیرگذار بوده است، اظهار کرد: عطاری‌های حوزه تحت پوشش دانشگاه در سطوح A  تا D سطح بندی شده‌اند که بسته به کیفیت و رعایت اصول و قوانین مربوطه سطح بندی شده و ارتقا پیدا می‌کنند.

انتهای پیام