حرفه پزشکی عاری از هرگونه بی‌اخلاقی باشد

به گزارش ایسنا دفتر دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دکترعلی اکبر ولایتی در این مراسم با اشاره به کتاب فردوس الحکمه اظهار کرد: این کتاب از پایه و اساس بر مبنای حکمت و اخلاق پزشکی اسلامی و ایرانی نوشته شده است. علی بن ابن ربن مولف این کتاب بر این باور است که صفت طبیب از صفات خداوند متعال است و تنها زمانی یک پزشک شایسته این صفت دانسته می شود که به جز مهارت در پزشکی چهار خصلت همیاری، پرهیزکاری، دلسوزی و پاکدامنی در او گرد آمده باشد.

صفات برگزیده طبیب

ولایتی با اشاره به بخش دیگری از کتاب فردوس الحکمه توضیح داد: در این کتاب آمده است که پزشک باید درباره بیمار دلسوزتر از خانواده‌اش و کم هزینه‌تر از ایشان باشد. پزشک باید در جستجوی خوشنامی و پاداش اخروی باشد، نه در پی مال اندوزی. پزشک نباید پر آمد و شد، یا پرخواهش، سبک رفتار، سنگین کردار، دارای زخم زبان و یا تنی بد بو باشد. زیاده روی در عطر، پوشاک ژنده، خودپسندی، منت نهادن، بدگویی از همکاران نداشته باشد، بلکه باید عیب پوش ایشان باشد تا بدین شیوه خود، خوشنام گردد و به فرزانگی شناخته شود.

رئیس هیئت موسس و هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی به آموزه‌های اخلاق پزشکی از نگاه محمدبن زکریا رازی بر اساس کتاب الحاوی پرداخت و گفت: عفاف و پاک چشمی به هنگام معاینه و درمان بیماران، پارسایی و پرهیز از اشتغال به لهو و لغو، تواضع و فروتنی، عدالت در درمان تهیدستان و توانگران، توکل و خودسپاری به خدای بزرگ به هنگام درمان بیماران و درخواست شفای بیماران از درگاه او، همراهی بیمار در تمام طول درمان و حفظ اسرار بیماران، پرهیز از گفتگو با بیمار درباره خلاصی از بیماری با داروهای کشنده و خودداری از آزمایش بر روی بیمار از جمله شاخص‌های اخلاق پزشکی است.

پروتکل‌های اخلاقی متناسب با شرایط در محیط ‌های دانشگاهی اجرا و مستقر شود

در ادامه دکتر علیرضا زالی - رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این مراسم اظهار کرد: اولین ودیعه‌ای که خداوند متعال به انسان ارزانی داده عقل، خرد و ترویج آگاهی است.

وی با اشاره به فعالیت‌های ارزنده‌ای که در شورای اخلاق دانشگاه انجام شده، دگرگونی در راهبردهای نوین این شورا را در ابعاد اجرایی آن خواستار شد.

وی توجه به اخلاق پزشکی را مساله استراتژیک دانشگاه دانست و اظهار امیدواری کرد که نقش محوری اخلاق به صورت کلی و جزئی با برگزاری این جلسات در دانشگاه تبیین شود. اخلاق باید موضوع اساسی حوزه سلامت باشد و در دانشگاه برای ارتقا آن چاره‌اندیشی شود.

وی مستندسازی و طراحی موضوعات مبتلابه را راه حل مناسبی برای طرح سرفصل‌های اخلاق پزشکی در دانشگاه دانست و توضیح داد: ایجاد کمیته های اخلاق پزشکی مختلف در حوزه‌های درمان، آموزش و بهداشت ضمن بازنگری و توجه به بازمهندسی این حوزه راهبرد موثری برای ارتقای این مهم است. باید در محیط ‌های دانشگاهی پروتکل های اخلاقی متناسب با شرایط دانشگاه و توجه به سرفصل های کشوری اجرایی و مستقر شود.

زالی با بیان این که دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی مملو از اسوه‌های اخلاقی است، بهره مندی از این ذخائر ارزشمند علمی و اخلاقی را ضروری ذکر کرد.

طراحی کوریکلوم های اخلاقی، درس‌نامه‌های علمی و پودمان‌های اخلاقی با محوریت کرامت انسانی از دیگر مواردی بود که رییس دانشگاه به آن اشاره کرد و گفت: باید ضمن بازنگری و توجه به مسایل نوین و جنبه‌های حرفه‌ای اصول اخلاق پزشکی این مدل‌ها در دانشگاه اجرا شود.

طراحی نظام نامه آموزشی جدید متناسب با فراگیران دانشگاه

وی در بخش دیگری از سخنان خود از طراحی نظام نامه آموزشی جدید متناسب با فراگیران دانشگاه خبر داد و گفت: این طرح باید به صورت پایلوت در کمیته‌های اخلاقی بیمارستان‌ها اجرا شود.

رییس دانشگاه پاسخ منطقی به مسایل شرعی و معنوی در بیمارستان‌ها را یک ضرورت عنوان کرد و گفت: آموزش و نهادینه کردن اخلاق حرفه‌ای و پزشکی باید با زبان، ذائقه و گفتمان دانشجویان هماهنگ باشد و برای ترویج این مهم به طور خاص مدل‌سازی شود.

 از دل معارف اسلامی  مطالبی تحت عنوان الهیات پزشکی استخراج شود

در ادامه این جلسه آیت الله سید مصطفی محقق داماد - استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی نیز با اشاره به اهمیت اخلاق در حوزه پزشکی ضرورت توجه به این مهم را مورد تاکید قرار داد و گفت: باید از دل معارف اسلامی مطالبی تحت عنوان الهیات پزشکی استخراج شود.

وی تفکیک پزشکی سکولار از پزشکی الهی را ضروری ذکر کرد و افزود: علم پزشکی به عنوان علمی که مبتنی بر اصول اخلاقی و اعتقاد به خداوند است باید از طب سکولار متمایز شود.

استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه فعل شفا مستقیما متعلق به ذات خداوند باری تعالی است، خاطرنشان کرد: معرفی چهره‌های ممتاز و الگوهای برجسته اخلاقی در حوزه پزشکی می‌تواند تاثیر شگرفی در راستای ارتقا شاخص‌های اخلاقی داشته باشد.

حرفه مقدس پزشکی باید عاری از هر گونه بی‌اخلاقی باشد

وی با بیان این که حضور پزشکان متخصص و چیره دست مایه افتخار جامعه پزشکی است، توضیح داد: حرفه مقدس پزشکی باید عاری ازهر گونه بی‌اخلاقی باشد.

ضرورت ایجاد بانک اطلاعات مدرسین اخلاق پزشکی

در ادامه دکتر محمود عباسی - رییس مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه نیز در این جلسه درباره ساختار شورای اخلاق پزشکی، وظایف و اختیارات شورا و زمانبندی برگزاری جلسات مواردی را مطرح کرد.

وی با اشاره به اهمیت تشکیل کارگاه های توانمندسازی، ضرورت ایجاد بانک اطلاعات مدرسین اخلاق پزشکی را مورد تاکید قرار داد.

 رییس مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه افزود: باید شوراها و کمیته های مختلف اخلاق بالینی با هدف تمرکززدایی در آموزش دانشگاه شکل گیرد.

عباسی با اشاره به ضرورت برنامه ریزی و سیاست گذاری شوراهای اخلاق بالینی خاطرنشان کرد: این برنامه‌ها باید به صورت هرمی مصوب شود.

وی با بیان این که اخلاق در پزشکی حرکتی دو سویه و حاکمیتی است افزود: رعایت حقوق شهروندان و اخلاق حرفه ای و پزشکی صرفا موضوعی فردی نیست. در این حوزه باید ضمن آموزش به جامعه، زمینه برای روحیه مطالبه گری دریافت کنندگان خدمت فراهم شود.

رییس مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه، نظارت فعال دبیرخانه های شورای اخلاق را خواستار شد و همفکری و هماهنگی برای تحقق اهداف این دبیرخانه را ضروری ذکر کرد.