تاثیر چگونگی اجرای روش میکرواینجکشن بر کیفیت تخمک و نتایج باروری

دکتر زهرا شمس مفرحه، متخصص بیولوژی تولید مثل (جنین شناس) در گفت‌وگو با ایسنادفتر دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به انتشار مقاله این مرکز تحقیقاتی در مجله Archives of Gynecology and Obstetrics با عنوان "آیا زمان انجام ICSI بر روی کیفیت تخمک و نتایج باروری اثرگذار است؟"، اظهار کرد: روش ICSI یا میکرواینجکشن به عنوان روشی برای درمان ناباروری مطرح شده که خود شامل مراحل مختلفی است که از زمان تحریک تخمک گذاری شروع و تا زمان تزریق اسپرم به داخل سیتوپلاسم تخمک ادامه می یابد.

این پژوهشگر مرکز تحقیقات سلامت مردان و بهداشت باروری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ادامه داد: با توجه به اینکه اجرای هر مرحله زمان‌بر بوده و کیفیت تخمک با صرف زمان تحت تاثیر قرار می گیرد، این طرح پژوهشی برای اولین بار در قالب یک مطالعه آینده نگر، به بررسی میزان تاثیرگذاری زمان صرف شده برای هر یک از این مراحل در کیفیت تخمک و نتایج باروری پرداخته است.

وی ضمن تشریح پروسه روش ICSI یا میکرواینجکشن، اظهار کرد: این روش درمانی برای زوج‌هایی که طی آن مرد دچار مشکلات اسپرمی شدید در رابطه با تعداد و حرکت اسپرم بوده انجام می‌شود.

وی با اشاره به مراحل مختلف این روش درمانی، اظهار کرد: در ابتدا زیر نظر پزشک متخصص نازایی یک سری دارو برای تحریک تخمک گذاری تجویز شده و در نهایت زمانی برای انجام جراحی و گرفتن تخمک از داخل فولیکول‌های تخمدان معین شده و تخمک‌ها به آزمایشگاه جنین شناسی تحویل داده می‌شود. سپس در داخل آزمایشگاه فرایند آماده سازی اسپرم و تخمک و تزریق اسپرم به داخل سیتوپلاسم تخمک از طریق تجهیزات و امکانات میکروسکوپی انجام می‌شود.

شمس مفرحه با تشریح مرحله تحریک تخمک‌گذاری، گفت: تجویز دارو به رشد فولیکول‌های درون تخمدان کمک می‌کند و با تداوم مصرف دارو تخمک گذاری تحریک شده و در نهایت تخمک‌های در حال آزاد شدن، توسط یک عمل جراحی سبک توسط متخصص نازایی گرفته شده و به آزمایشگاه جنین شناسی تحویل داده می‌شود.

 وی ادامه داد: همان روز عمل دریافت نمونه اسپرم و آماده سازی و تزریق آن داخل تخمک (تزریق اسپرم  به داخل سیتوپلاسم تخمک) انجام می‌شود.

 این عضو هیات علمی با بیان اینکه کلیه مراحل روش ICSI از تجویز دارو و تحریک تخمک گذاری تا تزریق اسپرم داخل تخمک  زمان بندی خاصی دارد، گفت: تخمک در داخل یک توده سلولی قرار گرفته که پس از خارج کردن آن از داخل تخمدان باید عملیات برهنه سازی بر روی آن انجام شود؛ به مرحله جداسازی تخمک از توده سلولی، مرحله برهنه‌سازی یا دنودیشن گفته می‌شود.

این متخصص جنین شناسی با بیان اینکه زمان انجام هر یک از این مراحل به عوامل مختلفی همچون شلوغی مراکز، نوع فعایت مرکز، طولانی شدن عمل‌های جراحی و غیره بستگی دارد، عنوان کرد: هدف تیم تحقیقاتی ما از اجرای این مطالعه این بود که ببینیم آیا ارتباطی بین طولانی و یا کوتاه شدن هر یک از این مراحل (زمان تجویز دارو تا تحریک تخمک‌گذاری، زمان بین گرفتن تخمک تا اتمام فرایند برهنه سازی و زمان برهنه شدن تخمک تا تزریق اسپرم) با کیفیت تخمک، لقاح پذیری تخمک و میزان باروری‌ فرد وجود دارد یا خیر.

این محقق با بیان اینکه پیش از این نیز مطالعاتی در این رابطه انجام شده، گفت: تفاوت این مطالعه با مطالعات قبلی این بود که مطالعات قبلی اکثراً گذشته نگر و با نتایج ضد و نقیض بودند ولی جنبه جدید بودن پروژه فعلی اجرای طرح به صورت یک مطالعه آینده نگر بود. به عبارت دیگر در این مطالعه از سال ۲۰۱۷ زمان‌های صرف شده برای سیکل‌ها و مراحل مختلف این روش درمانی برای افراد یادداشت شد و طی این مدت ۶۱۳ سیکل ICSI بررسی شد.

شمس مفرحه با اشاره به طبقه‌بندی مراجعان در دسته‌های مختلف، گفت: در دسته اول فاصله بین تخمک‌گذاری تا زمان گرفتن تخمک بیش از ۳۶ ساعت، دسته دوم کمتر و مساوی ۳۶ تعیین شد، همچنین زیرشاخه‌هایی نیز در نظر گرفته شد آنهایی که فاصله‌ی گرفتن تخمک تا برهنه سازی بیشتر از دو ساعت یا کمتر  و مساوی دو ساعت بود و آنهایی که فاصله‌ی برهنه سازی تا تزریق اسپرم بیشتر از دو ساعت یا کمتر و مساوی دو ساعت بود.

وی توضیح داد: در نهایت بین این گروه‌ها میزان فرم‌های غیرطبیعی تخمک بررسی شد تا تاثیر احتمالی مدت زمان هر یک از این مراحل بر روی کیفیت تخمک و در نهایت میزان لقاح پذیری تخمک‌ها، میزان تبدیل شدن تخمک به جنین و میزان حاملگی‌های کلینیکال مشخص شود.

دکتر شمس مفرحه در خاتمه با تشریح نتایج نهایی این مطالعه، اظهار کرد: نتایجی که در نهایت استخراج شد نشان داد که طولانی شدن این زمان‌ها به خصوص فاصله بین زمان تحریک تخمک گذاری تا گرفتن تخمک، می‌تواند بر روی افزایش تعداد تخمک‌های غیر طبیعی و کیفیت تخمک اثر نامطلوب داشته باشد، همچنین زمان‌های سپری شده در آزمایشگاه، زمان صرف شده برای برهنه‌سازی و تزریق نیز در کیفیت تخمک اثرگذار بود. با این حال در نهایت مشخص شده که اگرچه این فواصل زمانی بر روی کیفیت تخمک اثرگذار است ولی نه به آن اندازه که بر روی میزان باروری و لقاح پذیری تخمک تاثیرگذار باشد، به عبارت دیگر در نهایت مشخص شد که این فواصل زمانی تاثیری در کاهش میزان لقاح‌پذیری تخمک و یا کاهش میزان بارداری‌ نداشت.

انتهای پیام