شیر مادر؛ حریف سرسخت ویروس تاجدار

به گزارش ایسنا دفتر دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دکتر مریم خشنود شریعتی فوق تخصص نوزادان به مناسبت روز جهانی تغذیه با شیر مادر، ضمن تاکید بر اهمیت تغذیه نوزاد با شیر مادر، اظهار کرد: شیر مادر از بدو تولد تمام نیازهای تغذیه‌ای نوزاد را تامین می‌کند، البته مکمل ویتامین دی از همان ابتدا و آهن از چهار ماهگی باید همراه با شیر مادر مصرف شود.

وی یکی از معایب شیرهای مصنوعی نسبت به شیر مادر را دشوار بودن مراحل آماده‌سازی بیان کرد و گفت: برای تغذیه نوزاد با شیرهای مصنوعی نیاز به بطری و سرشیشه استریل و آب جوشیده است، در حالی که شیرمادر در هر زمان، گرم و استریل در اختیار نوزاد قرار می گیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه، در خصوص ارزش غذایی شیر مادر، تصریح کرد: این شیر، حاوی ایمنوگلوبین های منحصر به فردی از جملهIgG ،IgM،  IgD، است و منجر به تقویت نوتروفیل و ماکروفاژ می شود. این عوامل منجر به تقویت سیتم ایمنی بدن نوزاد در مقابل عفونت ها خواهد شد.

دکتر خوشنود شریعتی، اظهار کرد: تغذیه با شیر مادر، فاکتور محرک رشد لاکتوباسیلوس را نیز در بدن نوزاد تقویت می‌کند؛ باکتری‌های مفیدی که در روده نوزاد مانع از رشد پاتوژن‌ها یا باکتری‌های بیماری‌زا می‌شود، به هضم و جذب غذا  کمک می‌کند و منجر به تقویت سیستم ایمنی روده ای خواهد شد.

وی با اشاره به اینکه شیر مادر به علت وجود نوکلئوتیدها، ضریب هوشی را نیز در نوزادان بالا می‌برد، گفت: طبق تحقیقات، ضریب هوشی نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، هشت نمره از سایر نوزادان بالاتر است.

عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: آمار ابتلا به دیابت در بزرگسالی نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، به مراتب کمتر است، چراکه کازئین موجود در شیر گاو سیستم ایمنی را تحریک کرده و ترشح آنتی بادی ضد کازئین باعث تخریب سلول‌های بتای پانکراس می‌شود؛ در نتیجه نوزاد در بزرگسالی مستعد ابتلا به دیابت است.

 به گفته وی، شیر مادر ریسک ابتلا به بیماری هوچکین، از سرطانهای شایع دوران کودکی را نیز کاهش می‌دهد.

خشنود شریعتی در خصوص نوزادانی که برای مصرف شیر مادر محدودیت دارند، عنوان کرد: شیر مادر در هر زمان از تولد متناسب با رس یا نارس بودن نوزاد، ترکیبات مشخصی دارد؛ اگر نوزاد در شش یا هفت ماهگی به دنیا بیاید، میزان پروتئین و املاح شیر مادر بیشتر است، اما با این حال نوزادان زیر یک کیلو، برای وزن گرفتن، علاوه بر شیر مادر، باید شیر خشک هم مصرف کنند.

وی افزود: همچنین اگر نوزاد به بیماری خاصی مثل گالاکتوزمی یا بیماری‌های متابولیکی مبتلا باشد، از مصرف شیر مادر منع و از شیر بدون لاکتوز تغذیه می‌شود. البته در بسیاری از بیماری‌های متابولیکی شیر مادر در کنار شیر خشک می‌تواند کودک را تغذیه کند.

این فوق تخصص نوزادان، ضمن تاکید بر اهمیت تغذیه با شیر مادر تا دو سال برای نوزاد، گفت: نوزاد از شش ماهگی به بعد می‌تواند در کنار شیر مادر به عنوان تغذیه اصلی از غذاهای کمکی همچون فرنی، سوپ یا حریره استفاده کند، اما در سال دوم این جایگاه تغذیه‌ای تغییر می‌کند و غذاهای کمکی یا غذاهای سر سفره، تغذیه اصلی نوزاد را تشکیل می دهند.

خشنود شریعتی با اشاره به شیوع ویروس کووید-19، در خصوص مادران شیردهی که به این بیماری مبتلا شده‌اند، گفت: اگر حال عمومی بیمار خوب باشد، می‌تواند به نوزاد خود شیر بدهد، چراکه بر اساس مطالعات، ویروس کرونا حتی اگر در شیر مادر هم وجود داشته باشد، نمی‌تواند عامل انتقال بیماری باشد.

وی ادامه داد: در این صورت اگر مادر ماسک بزند و دست‌هایش را به مدت کافی با آب و صابون بشوید، می‌تواند به نوزاد خود شیر بدهد، اما اگر اوضاع عمومی فرد مطلوب نباشد یا در بخش مراقبت‌های ویژه بستری باشد، باید از شیر جایگزین برای تغذیه نوزاد استفاده شود. از طرفی حتی اگر مادر علی رغم حال عمومی نسبتا مناسب نخواهد به نوزادش شیر بدهد، می‌تواند شیر خود را جوشانده و در اختیار نوزاد قرار دهد.  در حالت کلی هیچ منع مطلقی برای تغذیه نوزادان با شیر مادر مبتلا به کرونا وجود ندارد.

انتهای پیام