ضرورت تحول برنامه آموزشی دستیاران/نظام ارزشیابی از حالت کلیشه و انتزاعی خارج شود

به گزارش ایسنا دفتر دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دکتر علیرضا زالی در آیین تقدیر از رتبه‌های برتر آزمون تخصصی و فوق تخصصی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی که به صورت مجازی برگزار شد، با اشاره به جایگاه ممتاز دانشگاه در عرصه آموزشی، اظهار کرد: در بخش‌های متعدد، مولفه‌های گوناگونی در دانشگاه در حال پیگیری است تا این فرآیند رو به تزاید مستمر ادامه داشته باشد.

وی در بخشی از سخنان خود با بیان اینکه باید در مجموعه نظام برنامه‌ریزی برای تربیت دستیاران تخصصی و فوق تخصصی یک تحول عظیم در عرصه آموزش ایجاد شود، گفت: آن چیزی که امروز به صورت ریشه‌ای و سنتی در نظام تربیت دستیار کشور حاکم است، در بسیاری از برنامه‌ها و آیین‌نامه‌های بوروکراتیک محصور است.

ضرورت استقلال و هویت بخشی جدید در تدوین برنامه‌های آموزشی

وی با تاکید بر ضرورت استقلال گروه های تخصصی و دانشگاه‌ها در این زمینه، اظهار کرد: در این راستا نیازمند یک استقلال و هویت بخشی جدید هستیم، به عبارت دیگر تدوین برنامه‌های نوین و داینامیک علمی با استفاده از متدولوژی‌های مترقی آموزشی نیاز ضروری و مهم در همه عرصه‌های آموزشی از جمله آموزش‌های تکمیلی ماست.

زالی ادامه داد: فارغ‌التحصیلان دستیاری ما باید علاوه بر دانش بالا، از مهارت و تبحر بالایی نیز برخوردار باشند، برای اینکه دستیاران بتوانند در آینده کنش‌گران ماهر و توانمندی در عرصه ارائه خدمات باشند، باید حتما مهارت‌های لازم را کسب کرده باشند و طبیعتا کسب مهارت‌های بالینی نقطه افتراق دستیاران و پزشکان در عرصه بالین و عمل است. به عبارت دیگر اگر فردی از بالاترین حجم دانشی برخوردار بوده، ولی از حداقل‌های مهارت تخصصی و حرفه‌ای محروم باشد، در عرصه رقابت به سرعت جایگاه حرفه‌ای خود را از دست می‌دهد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه خوشبختانه در مجموعه برنامه‌های دانشگاه در بخش‌های ارزشیابی تمرکز خوبی بر ارزیابی و تحلیل شاخص‌های مبتنی بر مهارت دستیاران وجود دارد، عنوان کرد: برای افزایش توانمندی دستیاران باید سایر بخش‌های علمی، اخلاقی و حرفه ‌ی را نیز ارتقا دهیم.

فارغ التحصیل دستیاری نباید نسبت به بستر فرهنگی پیرامون خود بی‌تفاوت باشد

وی همچنین بر اصطلاح و شاخص "آگاهی فرهنگی" (Cultural awareness) به عنوان شاخص مهمی برای ارزشیابی دستیاران اشاره کرد و گفت: آگاهی نسبت به پیرامون اهمیت بالایی دارد، فارغ التحصیلان گروه‌های تخصصی نمی توانند نسبت به بستر فرهنگی پیرامون خود بی تفاوت باشند.

دکتر زالی با بیان اینکه گروه‌های آموزشی دانشگاه در حال تلاش هستند تا بهترین فارغ‌التحصیلان را به نظام سلامت تحویل دهند، گفت: برونداد اصلی و مورد تاکید باید بر محور competency استوار باشد، یعنی در نظام آموزش دستیاری تخصصی و فوق تخصصی باید بررسی شود دستیاران از زمان پذیرش در دانشگاه تا زمان فارغ التحصیلی چه میزان شایستگی و صلاحیت کسب می‌کنند.

تقویت ارتباطات دستیاران

وی همچنین بر تقویت ارتباطات دستیاران تاکید کرد و گفت: اگر فارغ التحصیلی نتواند با همگنان، همکاران و بیماران خود ارتباط خوبی برقرار کند، در این صورت حتما کار او ابتر می‌ماند، به عبارت دیگر اگر می خواهیم دستیاران را مورد ارزشیابی قرار دهیم، حتماً باید نظر پرستار، سرپرستار، دستیاران سال‌های پایین تر و سایر همکاران را لحاظ کنیم، به عبارت دیگر باید ارزشیابی ۳۶۰ درجه انجام شود.

نظام ارزشیابی باید از حالت صرف کلیشه و انتزاعی خارج شود

دکتر زالی همچنین بر موضوع "تصمیم گیری بالینی" (clinical decision making) در نظام ارزشیابی دستیاران تاکید کرد و گفت: نظام ارزشیابی باید از حالت صرف کلیشه و انتزاعی به سمت سنجش‌های هوشمندانه حرکت کند، به عبارت دیگر باید بتوانیم هنرمندانه و هوشمندانه وضعیت قضاوت بالینی و کلینیکال دستیاران را رصد و استخراج کنیم.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر اینکه هر گروه آموزشی باید به پیوست برنامه کلی آموزشی دانشگاه، یک برنامه راهبردی عملیاتی تدوین کند، افزود: این برنامه باید بر اساس بومی سازی مولفه‌های آموزشی و بهره گیری از استانداردهای بین المللی تعریف شود و با برنامه کلی آموزشی متفاوت باشد.

لاک بوک‌ها هویت‌نامه هر فراگیر است

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خصوص ضرورت ایجاد لاک بوک، گفت: در سالهای اخیر به لاک بوک‌ها به عنوان ابزاری انتزاعی نگاه می‌شد، اما در عرصه جهانی و نظام آموزشی تخصصی و فوق تخصصی فعلی، لاک بوک‌ها هویت‌نامه هر فراگیر هستند. با ثبت در لاک بوک می توان برنامه راهبردی هر گروه را با سایر گروه‌های بالینی مقایسه و وضعیت داینامیک هر گروه را ثبت کرد.

دکتر زالی، هنر دانشگاه را تربیت نیروهایی دانست که بتوانند در نظام سلامت کشور نقش آفرینی کنند و این هنر را افتخار دانشگاه اعلام کرد.

وی در ادامه تاکید کرد: همچنین در آزمون‌های ملی و بین المللی نیازمند بهره جستن از فنون و ترفندهای مهم هستیم. این فنون ابزاری کمکی است و جای دانش و مهارت را نمی‌گیرد. به عبارت دیگر این ترفندها کمک می کند که امتیاز و رتبه افراد و در نهایت دانشگاه در آزمون ها ارتقا پیدا کند.

دکتر زالی با اشاره به تحلیل آزمون های ملی، عنوان کرد: در آزمون‌ها، از بین تمامی شاخص‌ها، فقط شاخص کلاس‌های تئوری دارای همبستگی متقن بوده اند که این نقطه ضعف نیاز به بررسی و ارزشیابی بیشتر دارد.

جایگاه مطلوب دانشگاه در آزمون‌های دانشنامه تخصصی و فوق تخصصی کشوری

دکتر زالی با بیان اینکه یکی از اولویت های ما ارتقای وضعیت حضور در آزمون های ملی است که مورد سنجش سنجه‌های بین المللی قرار می‌گیرد، با اشاره به جایگاه مطلوب دانشگاه در آزمون‌های دانشنامه تخصصی و فوق تخصصی کشوری، اظهار کرد: با همت دستیاران، اساتید پرتلاش و مدیران گروه‌های بالینی، به این نقطه مطلوب و راهبردی رسیده‌ایم.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: نتایج، حاکی از روند صعودی در ۱۶ آزمون تخصصی دانشگاه است که این شیب در برخی رشته‌ها تندتر است. این رقم نسبت به هفت دانشگاه منتخب کشوری، رقم قابل توجهی است. همچنین میزان قبولی دستیاران دانشگاه در ۱۳ رشته تخصصی نسبت به میانگین کشوری بالاتر است.

به گفته دکتر زالی، قدر مطلق قبولی در کلیه رشته‌های تخصصی در کشور ۴۷ درصد بوده که این رقم در دانشگاه به ۶۰ درصد می‌رسد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن درخواست از کلیه مدیران گروه های بالینی مبنی بر حفظ این شتاب رشد علمی، بیان کرد: پیش بینی می‌شود سال آینده کارنامه موفق تری در آزمون ها داشته باشیم

دکتر زالی در پایان ضمن عرض تبریک ویژه به گروه دندانپزشکی برای کسب رتبه اول آزمون دانشنامه تخصصی کشوری، عنوان کرد: امسال به علت شیوع بیماری کرونا، تسهیلات نفرات برتر کمرنگ‌تر شده است، اما در تلاش هستیم با مکاتباتی که با وزیر بهداشت انجام خواهد شد، تسهیلات به قوت قبل ارائه شود.

ضرورت پایش مستمر برنامه ها در دانشکده ها و گروه های بالینی 

در ادامه دکتر صدوقی، معاون آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به روند صعودی نتایج آزمون دانشنامه تخصصی و فوق تخصصی در سه سال گذشته، عنوان کرد: نتایج آزمون دانشگاه در ۱۳ رشته از ۲۵ رشته تخصصی، از میانگین کشوری بالاتر بوده است و در رشته هایی همچون بیهوشی ۹۰درصد، جراحی عمومی ۸۵ درصد و بیماری داخلی ۷۶ درصد قبولی در سال جاری گزارش شده است.

وی ادامه داد: سالانه حدود ۳۵۰ تا ۳۷۰ دستیار در رشته‌های تخصصی دانشگاه پذیرفته می‌شوند و به طور کلی هزار و ۷۴۰ دستیار شاغل به تحصیل در این رشته ها و ۲۸۰ نفر در رشته‌های فوق تخصصی دانشگاه هستند.

دکتر صدوقی عنوان کرد: در اکثر رشته‌ها علی رغم شیب صعودی ملایم‌تر در میزان قبولی‌های دانشگاه، اما همچنان از میانگین کشوری بالاتر هستیم. در آزمون دانشنامه فوق تخصصی هم در اکثر رشته ها قبولی صد درصدی را کسب کرده‌ایم.

به گفته وی، راهکار معاونت آموزشی دانشگاه تدوین و حمایت از نظام انگیزشی مناسب برای تشویق گروه های آموزشی است.

دکتر صدوقی با بیان اینکه از دانشکده‌ها انتظار پایش برنامه‌های آموزشی خود را داریم، گفت: تمام گروه‌های آموزشی باید به طور مستمر اهداف و برنامه‌های خود را پایش و بازنگری کنند تا دستیاران برای آزمون‌های بورد بیش از پیش آماده باشند.

وی در پایان گفت: ثبت در لاک بوک الکترونیک برای ۴ رشته جراحی عمومی، داخلی، کودکان و زنان و زایمان اجباری خواهد شد. همچنین گسترش آموزش مجازی در رشته‌های بالینی، راه‌اندازی مرکز آزمون الکترونیک دانشگاه، توسعه روش های نوین آموزشی همچون مرکز شبیه سازی آموزشی و توسعه زیرساخت‌های الکترونیک معاونت آموزشی از برنامه‌های در دست اقدام حوزه آموزشی است.

علاقه مندان می توانند برای مشاهده اسامی نفرات برتر آزمون دانشنامه تخصصی و فوق تخصصی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اینجا را کلیک کنند.

انتهای پیام