دلالان توریسم پزشکی نظام سلامت را تهدید می کنند

به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی، در حال حاضر صنعت توریسم پزشکی به دلیل ارزآوری بسیار بالا، مورد توجه دولت‌ها قرار گرفته است و ایران نیز از این امر مستثنی نیست. هم اکنون ایران با توسعه دانش پزشکی متخصصان خود و بهره‌ مندی از جراحان، پزشکان متخصص و فوق تخصص، مقصد بسیاری از بیماران کشورهای همسایه برای درمان بیماری‌ها و انجام عمل های جراحی پیشرفته است، ‌با این حال همچنان برای جلب توریست از تمام نقاط  دنیا و تبدیل شدن به قطب گردشگری سلامت راه طولانی در پیش است.

دکتر علیرضا بهرامی، رئیس واحد علوم پزشکی شهید بهشتی در این خصوص به سیناپرس گفت: در منطقه خاورمیانه نخبگان پاکستانی در ارتش و نخبگان لبنانی و عربستانی در تجارت به فعالیت می‌پردازند. در فرهنگ اجتماعی ایران نیز اغلب نخبگان وارد حوزه پزشکی می‌شوند، بنابراین حوزه توریسم درمانی به علت دارا بودن مزیت‌های نسبی، یکی از بهترین فرصت‌ها برای رونق اقتصادی کشور در شرایط کنونی جامعه به حساب می آید.

وی افزود: هم اکنون کشور ایران با سطح بالای درآمد ناخالص ملی و فعالیت نخبگان توانمند این حوزه، نسبت به کل منطقه و همچنین حوزه بین‌المللی از نظر نرم افزاری(نیروی انسانی) و سخت افزاری(تجهیزات پزشکی)، در سطح قابل قبولی قرار دارد و با توجه به نوسانات ارزی، هزینه خدمات حوزه سلامت ایران بسیار مناسب است.

وی بیان کرد: چند سال پیش، زمانی که قصد ورود به حوزه توریسم درمانی را داشتیم یکی از رقبای بسیار بزرگ مان هندوستان بود. توریست های عراقی می گفتند ما یک ماه با کشتی به هند می رویم و بر می‌گردیم اما هزینه اش بسیار کمتر از ایران است. اکنون یکی از محاسن‌ نوسانات ارزی، اقتصادی شدن بسیاری از خدمات برای کشورهای دیگر است. این مزیت ها باعث شده تا ما قدرت رقابت ارزآوری بالایی در حوزه سلامت کشور داشته باشیم.

وی ادامه داد: به دلیل اهمیت این مساله، جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی شهید بهشتی نیز به این حوزه ورود پیدا کرده است. در همین راستا تا کنون مراجعان از خدمات این مجموعه رضایت خوبی داشته ‌اند.

خدمات نرم افزاری؛ مهمترین چالش توریسم درمانی

رئیس جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: کارشناسان حوزه سلامت در تمام دنیا معتقدند از هر سه تا چهار توریست، یک شغل در جامعه ایجاد می‌شود. اکنون در شرایطی که میزان بیکاری و ضریب اشتغال جامعه پایین است، استفاده از پتانسیل های حوزه گردشگری، به خصوص گردشگری سلامت، فرصت بسیار خوبی برای اشتغال زایی و جذب توریست به حساب می آید. از سوی دیگر هم اکنون ظرفیت های خالی زیادی در بیمارستان ها و کلینیک های درمانی داریم که می توانیم از این فرصت استفاده کنیم.

وی به زیرساخت ها و مشکلات توریسم درمانی در ایران اشاره کرد و گفت: در حال حاضر همانند بسیاری از بخش‌ های دیگر، خدمات نرم افزاری مهمترین چالش و مساله ما در بحث توریسم درمانی به حساب می آید. در شرایط فعلی اگرچه هتل‌ها، بیمارستان‌ها و تجهیزات خوبی داریم، ولی نیروی انسانی با سابقه که توان برقراری ارتباط مناسب و محترمانه با بیماران توریست درمانی را داشته باشند، نداریم. علت این مساله نیز به نبود ساختارهای تربیت نیروی انسانی و تکنسین‌های دوره دیده در جامعه بر‌می‌گردد.

وی بیان کرد: یک از اصول مهم توریسم درمانی در تمام دنیا ارائه بهترین خدمات به ارباب رجوع با هدف ایجاد اعتماد متقابل و ارتقای میزان رضایتمندی افراد است، در حالیکه متاسفانه ساختارهای فرهنگی ما به نحوی نیست که احترام بی قید و شرطی برای ارباب رجوع قائل شویم. به عنوان مثال مراجعه توریست‌های عراقی به کشور، برای برخی یادآور دوران جنگ تحمیلی است.

برخی نیز تصور می کنند ورود یک خارجی به ایران باعث کم شدن منابع و فرصت‌ها می شود، درحالی که عکس این مساله صادق است؛ به طور متوسط هر خارجی با ورود به کشور، چندین هزار دلار هزینه می‌کند و این ارزآوری خود فرصت خوبی برای کشور ایجاد می‌کند.

به گفته وی، در حال حاضر مهمترین چالش در بحث توریسم درمانی، مدیریت و ساماندهی کار برای افزایش ارزآوری و بهبود شرایط اقتصادی کشور است.

 تحریم ها و صنعت توریسم پزشکی

بهرامی در پاسخ به این سوال که آیا تحریم ها خدشه ای به صنعت توریسم پزشکی وارد کردند؟ گفت: فرصت های ایده آل یک مساله و شرایط واقعیت های موجود نیز مساله دیگری است. هرچند اگر تحریم نبودیم، انجام کار برایمان راحت تر بود اما این مساله نمی تواند آسیب جدی به بحث توریسم درمانی ایران وارد و خدماتش را متوقف کند.

وی اظهارداشت: در حال حاضر ترکیه شرایط فعالیت در این حوزه را تسهیل کرده است در حالی که ما در ساختار سیاست ‌گذاری نفتی کشور، نه تنها این امر را تسهیل نمی کنیم بلکه مانع نیز بر سر راهش ایجاد می کنیم. به عنوان مثال اکنون وزارت بهداشت آیین نامه‌ای را برای بحث توریست درمانی لحاظ کرده که بر اساس آن مراکزی می توانند کار توریست درمانی را انجام دهند که« آی. پی. دی» داشته باشند.

وی تصریح کرد: با مد نظر گرفتن چنین استانداردی، اکثر بیمارستان‌ها نمی توانند در حوزه توریست درمانی فعالیتی داشته باشند.دراین میان باید گفت اشکال از این استانداردهاست نه مراکز درمانی. مدیریت نفتی ما دستورالعمل هایی را طراحی کرده است که اصلا نتوانیم در این حوزه کاری از پیش ببریم. در حالی که ترکیه سالانه میلیاردها دلار از حوزه گردشگری، ارز آوری دارد بدون آنکه هیچکدام از استانداردهای « آی. پی. دی» را اعمال کند. ترکیه با اصلاح مدیریت، فرایندهای پذیرش و درمان توانسته است به ارز آوری خوبی در این زمینه دست پیدا کند.

وی خاطرنشان کرد: اکنون کشور هندوستان با صنعتی کردن حوزه درمان، هزینه های درمانی را به شدت پایین آورده است. به عنوان مثال پزشک معالج در طول یک روز تعداد زیادی آب مروارید عمل می کند. این کار باعث می شود، هزینه های بیمار و بیمارستان به شدت کاهش یابد و رضایتمندی بیمار نیز افزایش پیدا کند. ما به جای اینکه این بخش نامه های دست و پا گیر را داشته باشیم، باید سعی کنیم فرایندهای پذیرش، درمان، اسکان بیماران خارجی و شرایط گردشی و تفریح آنها را تسهیل کنیم.

رئیس جهاد دانشگاهی واحد علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: در ساختار کاری جهاد دانشگاهی، اطلاعات بیمار از طریق کانال های ارتباطی، فضای مجازی و تبلیغات میدانی جمع آوری می‌شود. سپس با مشورت مدیریت درمان با پزشکان معالج، نقشه درمانی مناسبی برای بیمار طراحی و در نهایت هزینه درمانی و پیشنهادی به بیمار اعلام می شود. درصورت پذیریش و انتخاب بیمار، شرایط ترانزیتی و اسکان (برای ارایه خدمات درمانی) و حتی بحث گردشگری(در صورت تمایل) برای بیمار مهیا می‌شود. 

وی در پایان با بیان اینکه البته در حال حاضر معضل بزرگ حوزه گردشگری داشتن « آی. پی. دی» و دستورالعمل‌ها نیست، گفت: ورود دلالان واسطه به حوزه توریسم درمانی مشکل بزرگ ماست، چراکه اغلب آنها حوزه گردشگری و سلامت را نمی شناسند و به دلیل ناآگاهی یا سودجویی باعث می شوند این فرصت خیلی خوب برای کشور تبدیل به تهدید شود.