هشدار نسبت به فعالیت مراکز غیرمجاز سلول درمانی در برخی مناطق دنیا

به گزارش ایسناواحد علوم پزشکی شهید بهشتی، دکتر نارسیس دفتریان، دبیر علمی همایش سالیانه تحقیقات چشم پزشکی طی سخنرانی با عنوان تشخیص و افتراق بین مراکز علمی و تحقیقاتی مشروع و مراکز درمانی بدون مجوز در زمینه سلول درمانی در بیماری‌های تحلیل رفتگی ارثی شبکیه Distingushing legitimate research from unproven "cell therapy" in vitreretinal disease به مروری بر تحقیقات انجام شده در داخل و خارج از کشور در حوزه سلول درمانی و بازیابی بینایی در مورد بیماری‌های تخریب سلول‌های نوری مانند آر پی و اشتارگارت پرداخت و اظهار کرد: با توجه به تحقیقات متعددی که تاکنون توسط تیم‌های تحقیقاتی مختلف در سراسر دنیا انجام شده، هنوز هیچ گزارشی مبنی بر استفاده از سلول درمانی در پیوند بالینی سلول‌های حساس به نور شبکیه اعلام نشده است. ولی در خصوص پیوند سلول‌های RPE در حال حاضر ۳ مطالعه کارآزمایی بالینی در جهان در حال انجام است.

این استاد گروه چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ادامه داد: این مطالعات براساس دو رهیافت "تزریق سلول‌های بنیادی به صورت سوسپانسیون در زیرشبکیه" و "استفاده از داربست برای نگهداری سلول‌های بنیادی" انجام شده است. نتایج رهیافت اول پس از پیگیری ۳ ساله هر چند برای برخی از بیماران با دید کم بهبودی اندکی حاصل شده، ولی دستاورد مدنظر در مورد بازیابی بینایی رخ نداده بود. در مورد نتایج کارآزمایی بالینی مورد دوم از رهیافت سلول‌های RPE تک لایه با منشأ سلول‌های بنیادی جنینی در پیگیری یک ساله به سر می‌برند.

دکتر دفتریان افزود: طی مطالعاتی که در این زمینه با همکاری مرکز رویان داشته‌ایم، قصد داشتیم از سلول‌های مزانشیمال خود فرد طی فرایند کشت به سلول‌های مزانشیمی خالصی که قابلیت تمایز ندارند، برسیم. در نهایت این سلول‌ها را درون زجاجیه یک چشم از سه بیمار داوطلب تزریق کردیم تا از این طریق بتوان در بیماران مبتلا به RP جلوی اضمحلال سلول‌های نوری را بگیریم.

وی ادامه داد: در نهایت از ۳ مورد تزریق شده متأسفانه یک مورد تبدیل به سلول‌های ناخواسته فیبروبلاستی شد و پس از این مشاهده دستور توقف روند ادامه مطالعه صادر شد. چون بزرگترین چالش و مانع روش سلول درمانی و پیوند سلول به شبکیه تبدیل سلول‌های بنیادی غیرتمایز یافته به سلول‌های فیبروبلاست درون چشم بیماران است که منجر به عوارض جانبی زیادی می‌شود.

این متخصص شبکیه با تاکید بر اینکه این مطالعه در مرکز آکادمیک و پس از اخذ کد اخلاق و سپری شدن مراحل اطلاع‌دهی به بیماران و حتی در حد امکان‌سنجی و به صورت کنترل‌شده انجام شده، تصریح کرد: با این حال نگرانی من از فعالیت مراکز بدون مجوز در کشورهایی از سراسر دنیا با تبلیغات از طریق سایت‌های اینترنتی است که با انگیزه کسب درآمد و با وعده‌های اغراق شده بعضاً افراد تحصیلکرده را هم دچار گمراهی می‌کنند.

وی در خاتمه با اشاره به نحوه تشخیص این مطالعات غیرمجاز، عنوان کرد: عمدتاً مطالعات سلول‌درمانی در زمینه بیماری‌های شبکیه اگر تحت نظارت مراکز معتبر انجام شود، به دلیل تأمین مالی آن، هیچ هزینه‌ای از بیماران دریافت نمی‌شود. ولی در مراکز غیرمشروع، قبل از انجام درمان هزینه‌های هنگفتی از بیماران طلب می‌کنند. مشکل دیگر مراکز غیرمجاز سلول درمانی جهت بیماری‌های تحلیل رفتگی ارثی شبکیه این است که به صورت دستکاری در هر دو چشم انجام می‌شود.

همکاری متقابل چشم پزشکان و دانشمندان علوم پایه در زمینه تحقیقات چشم‌پزشکی

دکتر علیرضا برادران رفیعی، دیگر دبیر علمی همایش ضمن تشریح محورهای کنگره، گفت: ارائه سخنرانی‌های تخصصی توسط اساتید برجسته ایرانی مقیم خارج از کشور و همچنین سخنرانی دکتر احمدیه بخش ابتدایی همایش را به خود اختصاص داد.

وی ادامه داد: برگزاری سمپوزیوم اصلی تحت عنوان "نوتوانی یا بازسازی شبکه قرنیه" با ارائه آخرین دستاوردها و پیشرفت‌ها در زمینه بازسازی قرنیه بخش دیگراین کنگره علمی بود.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه در این کنگره بخشی به محققان جوان کشور اختصاص داده شد، گفت: در این نشست علمی بخشی به ارائه دستاوردهای محققان جوان کشور در زمینه علوم بینایی تحت عنوان "یانگ ایراوو" اختصاص داده شد که طی آن از ۶ سخنران مدعو برای ارائه نتایج تحقیقات در زمینه علوم بینایی دعوت به عمل آمد.

دکتر برادران رفیعی با بیان اینکه در بخش "پوستر تور" نیز حدود ۸۵ مقاله علمی ارسال شد، تصریح کرد: در این بخش ارائه‌دهندگان پوسترهای علمی با حضور در کنار پوسترهای خود، پاسخگوی سوالات بازدیدکنندگان بودند.

دبیر علمی همایش با بیان اینکه برای سه پوستر اول گرنت پژوهشی در نظر گرفته شده است، گفت: از طرف انجمن چشم پزشکی برای سه پوستر اول که از نظر محتوای علمی، دیزاین و طراحی برتر شناخته شوند، سه گرنت پژوهشی در نظر گرفته شده که به نفر اول ۷ میلیون، نفر دوم ۶ میلیون و به نفر سوم ۷ میلیون اهدا می‌شود.

وی با اشاره به برگزاری چهار کارگاه آموزشی و تخصصی برای محققان جوان و چشم پزشکان در قالب این کنگره علمی، اظهار کرد: "سلول‌های بنیادی و کاربردهای آن در چشم پزشکی"، "پروتزهای قرنیه و شبکیه"، "قواعد و قوانین جاری کشور و جهان در رابطه با طب باز ساختی و مسائل اخلاقی" و "کاربرد سافت وی در تحقیقات چشم پزشکی" عناوین این کارگاه‌ها بود.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همچنین با اشاره به همکاری مشترک کنگره IRAVO با کنگره بهاره انجمن چشم پزشکی کشور، گفت: در مجموع همکاری کنگره IRAVO با کنگره بهاره سوم انجمن چشم پزشکی فرصت همکاری متقابل بین چشم‌پزشکان و دانشمندان علوم پایه در زمینه تحقیقات چشم پزشکی را فراهم می‌کند.

دبیر علمی همایش با بیان اینکه IRAVO یکی از ارگان‌های انجمن چشم پزشکی کشور است، اظهار کرد: یکی از مباحث مهم علم پزشکی امروز طب بازساختی است، به عبارت دیگر برخی بر این باورند که طی چند سال آینده درمان بیماری‌ها از فرم دارویی و جراحی به فرم بازتوانی و نوسازی بافت تبدیل خواهد شد، بنابراین سعی کردیم در این کنگره به جنبه‌های مختلف طب بازساختی توجه کرده و چشم پزشکان را با این علوم جدید آشنا کنیم.

کاربردهای نانوتکنولوژی پزشکی در حوزه بازیابی بینایی

به گزارش ایسنا، در بخش سخنرانی محققان جوان نهمین همایش IRAVO که عمدتاً بر اساس تحقیقات علوم پایه مورد نیاز در بخش بالینی انتخاب شده بود نیز هادی محمدی طی سخنرانی با عنوان Medical Nanotechnology a new approach to vision restoration :challenges and opportunities به تشریح عمده کاربردهای نانوتکنولوژی پزشکی در حوزه بازیابی بینایی پرداخت.

این دانشجوی دکتری تخصصی نانوتکنولوژی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ابتدا مروری بر روش‌های موجود مانند استفاده از پروتزهایی که در نواحی مختلف شبکیه ایمپلنت می‌شوند، داشت و در ادامه به معایب و چالش‌های عمده این روش‌ها برای درمان بیماری‌هایی که با تخریب شبکیه همراه هستند، پرداخت.

وی با اشاره به روش‌های مبتنی بر رهیافت نانوپزشکی، تصریح کرد: این روش‌های نوین بر پایه رهیافت نانوتکنولوژی در دسته‌بندی‌های مختلفی طبقه‌بندی می‌شوند.

این پژوهشگر حوزه نانوتکنولوژی پزشکی در پایان به چالش‌های موجود در این روش پرداخت و با بیان مثال‌هایی از روش درمانی مبتنی بر نانومتریال به فرصت‌ها و افق‌های نویدبخشی که این رهیافت ایجاد کرده، پرداخت.

انتهای پیام